.: 06 September 2009

Saturday, September 12, 2009

Immediate Action Should Taken Place Over Penan Rape Cases

The Penan women rape case have been revealed after special task force set up by the goverment, release the 111 pages report about the Penans development at Ulu Baram and some interview with the rape victims.The report also revealed the imbalance development, one of the factor they have been exploited.

Meanwhile, Minister of Rural DevelopmentRural, Datuk Patinggi Tan Sri Alfred Jabu give deffensive remark over the allegations and question the credibility of the report and said the "Negative" NGO play stroghly behind it. The report is the actual fact as what the people in Baram experience before as some of them live closely with the Penan especially the Kayan and Kelabit.One of the example is the Kayan settlement at Long Bedian who almost everyday visited by the Penans nearby trading thier goods at the Long Bedian mini bazaar.Most of the people in Baram know the story about the Penan since many of them working with the logging company.The sexual harrasment allegation by the Penans actually not new among the people in Telang Usan but it known many years back among the local tribes.

Unfortunately, Jabu denying the allegations and accused the NGO may take a major influence on the finding.Bruno Manser, the Swiss activist one of individual been blamed for the Penans adamant toward accepting "development". In many occasion, the jounalist and the activist accused to influenc to stay put in the jungle and rejecting the goverment. But at the other hand some party trying to "educate" the Penans to accept development agenda of which including the Oil Palm Plantation and the lucrativet Timber business.In reward, Penans have to sacrifice their forest and its resources to give a way to "development".This is one of the major factor that the Penans come to close contact with outside world and this social crime most likely to happen.Beside that, to exploit their land and resources in the name of "development.

Many believe that the immediate action must be taken place. The Penans really need the assistance especially when they going throught a very hard times protecting their land again the timber companies and their people against the logging workers .The report from the special force is the fact and stern action should taken place against the culprits.

Friday, September 11, 2009

What Our People Say?

I love to share some comments that have been posted in Kayan-Kenyah Web lately. Just an open critics on the current infrustructure development. Anyhow, the negative comments may direct to a positive actions. Dare to speak followed by action may lead to social and political change in Telang Usan.

Here what they say......

BANYAK LAGI YANG HARUS DILAKUKAN OLEH YB KITA....BUKAN BERMAKSUD SAYA PUAS HATI....TIDAK!!!!!!
NAMPAKNYA APA YANG TELAH SIAP ITU CUMA 1/100 KOT2..........JANGANLAH KITA CEPAT TERASA SENANG- ENAKNYA DENGAN "JALAN LAPOK-LONG LAMA"......
INGAT!!!!!EMPANGAN AKAN DIBINA PULA......FIKIR2KANLAH APA YANG BERLAKU NANTI TERHADAP TANAH/ALAM SEKITAR/ KAMPUNG2 KITA......
PEMBANGUNAN EKONOMI-PENANAMAN KELAPA SAWIT YANG MELAUT LUASNYA.....
APA YANG UTAMA IALAH "HAK KITA"...JANGAN DIKONTANG-KANTINGKAN....
JANGAN KERANA "KEUNTUNGAN INDIVIDU BERKEPENTINGAN" TERGADAI SEMUANYA...
HARI INI KITA TAK MERASAINYA TP UNTUK GENERASI2 AKAN DATANG KITA PERLU BERFIKIR DARI SEKARANG......
KITA LEKA HARI INI...ENTAH2 BESOK KITA MERANA.....
2009/08/02 09:38
Shuajau:
Lg Bemang

Apa yang saudara cakap mungkin juga betul.YB kita ini banyak buat janji atau cadangan yang sukar untuk dilaksanakan.Sebagai satu contoh beliau nak buatkan kawasan sungai Selunguh di ulu Baram sebagai satu bandar kecil dimana agency-agency kerajaan dapat ditempatkan.Tak payah cakap mengenai Selungoh, Long Lama pun tidak berubah miskinpun pekan kecil ini telah diistiharkan sebagai pusat pembangunan desa pada tahun 2005.Banyak janji-janji lain telah dibuat seperti E-jakitan dan yang lain-lain.secara rambang mimang banyak pengundi di Telang mahu wakil rakyat ditukar,kalau tidak, jangan salahkan rakyat
2009/08/02 17:45
Sawang Tit
Baram Tengah

Nak wat camner? Kalo penduduk pesisir jalan lapok tu sendiri yang x ambil tindakkan. Tunggu 2020 nanti, time tu semua orang dah pakai Self Flying machine. Baru dorang celik mata tgk semua OU balik kampung terbang pakai sayap je. Sekarang kan Ahli sains dah cipta saya seperti rerama utk manusia terbang. Toksah le kiter pakai keta lagi.

Sekarang ni kan dorang jeles tgk semua OU ade 4WD majority. Tu le sbb x der orang nak amek kesah sgt pasei jalan tu. Kiter yg susah mintak jalan dibaiki.....OU yg senang memakai. Biar je lah...mmg dorang ckp camtu. Dan dorang pun dok diam je lah.

Tapi yg best nye sekarang, buat pengetahuan semua. Kiter dah dapat online dari pekan lapok dah. Aku dah cuba.....harap semua kampung kat Ulu tu dpt online pas ni
2009/08/05 22:59
Jote
Lg Bemang

Jangan risau..tahun depan 2010..pilihanraya DUN negeri Sarawak...

GONG... YB Lihan akan berbunyi lagi..sekarang ni tengah cari isu untuk pancing pengundi tahun depan..percayalah..
2009/09/08 02:29
Tuyang
Lg Selatong

JALAN LAPOK......
Entah lah......? Datuk..... sampai bila lagi kami masyarakat dalam baram nak hidup merana macam ni.... Do something la Datuk...... jalan lapok tu merupakan jalan perhubungan yang paling penting untuk masyarakat baram.... Sampai bila lagi.............. bangun la
2009/02/07 06:25
Eson
Lg Bemang

Minah nusi nah te' nun katah dahun ita' te' marung isu alan Lapok anih kurik...lan kah anan pa daha' balai ngenap ngesat aran alan anan te' aran Jacob(JACOB unsettled ROAD)...

Ngaten kahung nah tua kurik...kejap mata hirih hitih dengan harapan ma'un jehima dau malah project mega anan jadi.

Minah kurang mih gula' anan kurik YBs??? Tabah uk la'an gula' kereng
2009/02/07 06:52
Bruno
Lg Atip

The same project which have been delayed years after years or elections after elections was in the limelight again. Why? Election is coming soon and it must be seen as an ongoing fight. A false impression created as if the YB have been fighting his butt to get it done. In the end, very little or none can be achieved. It goes into history book, ready to re-appear again after 4 years. If you look at Semenanjung Malaysia, you will never see any case of long overdue road project. Road is too important for them > key enabler to economic and social development. They really fight for it to get it done.
2009/09/11 06:35
Ansg2
Sg Dua

If like this , all those who blame the YBs for Jalan lapok, will be blocked to used that road to go home. They will have to use the jungle or the river to go home instead. Not even toll accepted. These people never appreciate the effort by the YBs for this road development. Lets see where and who shall listen to your complaint. You will keep on complaining even without knowing where is jalan lapok is and what is jalan Lapok. Thats unfair abit lah. Ask the fellow who is the forefront of cash flow into Sarawak. Where have all the money gone? I think he will listened to you and give you some answer like " semua duit itu, itu duit semua...."...
2009/09/08 19:42
Kasangtana
Un Akah

Thursday, September 10, 2009

Penan Rape Cases Revealed

The Star Report:10/9/09

The rape of young Penan girls: Cops want more info

MIRI/ KUCHING: Sarawak police say they would not be able to nail the loggers who raped and sexually abused Penan women and girls in timber concession zones despite a government report that confirmed these crimes -- not unless they get detailed information.

The Women and Family Affairs Ministry has confirmed that these crimes -- first uncovered by the Bruno Manser Fund on its website, then highlighted by local media -- had taken place, but police said they need detailed information that can lead them to these rapists.

The head of the Criminal Investigation Department in Sarawak, Senior Asst Comm 2 Huzir Mohamed, told The Star on Thursday that the police need more detailed and specific information like names, dates and places...Full Report at The STAR Online

Tuesday, September 8, 2009

Sandiwara Telang Usan

Bagi menteteramkan keadaan setelah mendapat jalan buntu dengan rundingan pihak Penan minggu lepas, "wakil kerajaan" akhirnya berjaya juga melembutkan hati kaum Penan dengan janji memberi kemudahan kesihatan kepada mereka. Dibawah Community Outreach Program, memorandum persefahaman dipersetujui oleh Kuching Specialist Hospital(KcSH)dan Samling Corporation untuk membantu kaum ini dengan percuma.

Ini memulakan satu episod baru bagi kaum Penan yang menantikan hak mereka diiktiraf. Bukan sahaja dari segi kebajikan, malah termasuk hak tanah mereka yang kian dihimpit oleh Syarikat pembalakan dan projek penanaman kelapa sawit. Menjawab kepada delima kaum Penan ini DUN Telang Usan, En Lihan Jok memberi kenyataan berikut:

"The government is seriously looking into the matter but would not rush into giving them land until they are settled,”...." The demand (of Penans) over their land is right and we cannot dispute that, but the government cannot give them land if they continue roaming in the forest.”-Interview dengan Borneo Post.

Tetapi dari perspektif yang lain beliau memberi ungkapan berikut yang masih boleh dipersoalkan keikhlasannya dan kerajaan negeri tentang isu hak tanah:

“We are in a country that has laws and a law like giving land to the people, including the Penans, has to be looked at"

Ini bermakna segala pemberian hak tanah masih tertakluk dengan peruntukan undang-undang sedia ada.Mungkin di sini amat sesuai memperkatakan tentang peruntukan yang termaktub di dalam Sarawak Land Code 1957 yang banyak dipersoalkan oleh ahli akedemik dan golongan profesional.Walaupun peruntukan itu sendiri ada memperkatakan tentang bagaimana NCL (Native Customary Land) diwujudkan, tetapi hingga kini pihak kerajaan masih tidak lagi mengiktiraf hak terhadap tanah adat , jauh lagi diwartakan sebagai NCR kaum peribumi. Natijahnya, ia bukan menimpa kaum Penan sahaja tetapi semua penduduk di Baram amnya.

Mengambil kira faktor tekanan pilihanraya negeri akan datang,di Long Banyok umpamanya,penduduk dinasihatkan oleh YB Lihan untuk membuat pemetaan terhadap tanah NCR masing-masing dengan harapan untuk merekodkan semua butir pemilik tanah untuk dihantar kepada pihak berwajib untuk tujuan yang tidak begitu jelas. Namun penduduk Long Bantok kini masih tertunggu-tunggu agar hak ini diiktiraf.

Sunday, September 6, 2009

Unfulfilled Promises to Bakun Folks.

The folks in Bakun areas who really affected by the Hidro Electric Project now stand for their demand. They want state politicians and business tycoons to shed light on unfulfilled promises that was made in the past 10 years. Among others, they still hoping for the below promises:

1.A sum of RM5mil for a trust fund to educate children displaced during the 1997 Bakun relocation exercise

2. 10-year masterplan to help Penans, which was announced by state minister Datuk Seri Abang Johari Abang Openg more than five years ago, still not produce result.

3. Promises of native land rights for relocated folks and Penans despite the Orang Ulu and Penans settling in Sungai Asap, Lusong Laku, Long Tanyit, Long Lidem, Long Kajang and Long Abit for more than 10 years.

“The people here have always supported the Government. They have always believed and trusted government leaders. All the promises made must be fulfilled,” chief Penghulu Saging Bit when commented on the current predicaments that the Bakun folks faced.

Long Laput Hits By Storm, All in Sudden..

Its is reported the storm hit Long Laput affected 34 houses and estimated RM300k loss.The winds hits the longhouse all in sudden and followed by heavy rain. This tragedy accoured in conjuction with the PBB Telang Usan triennial general assembly. Among others who attended was PBB party member, En Lihan Jok, PBB Deputy President Datuk Patinggi Tan Sri Alfred Jabu.

Ways Forward

Kenyataan Mesyuarat Masyarakat Orang Asal Sarawak Sempena Seminar Mengenai Hak Tanah Orang Asal Yang Dianjurkan
Oleh SUHAKAM
27 – 29 Mac 2005
Hotel Harbour View, Kuching

KAMI, Ketua-Ketua masyarakat, ahli-ahli Jawantankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK), ahli-ahli Persatuan-Persatuan Orang Asal, ahli-ahli Persatuan Rumah Panjang/Kampung serta wakil-wakil Rumah Panjang masyarakat Orang Asal di Sarawak telah bermesyuarat di Hotel Habour View, Kuching, Sarawak pada 28 – 29 Mac 2005 sempena Seminar mengenai Hak Tanah Orang Asal yang dianjurkan oleh SUHAKAM untuk membincangkan masalah-masalah yang dihadapi oleh masyarakat kami.

Terlebih dahulu, kami ingin menyampaikan setinggi-tinggi tahniah dan terima kasih kepada pihak SUHAKAM kerana memulakan inisiatif untuk menganjurkan Seminar sebegini yang julung kali diadakan untuk seluruh Negeri Sarawak. Adalah diharapkan bahawa inisiatif sebegini dapat diteruskan oleh pihak SUHAKAM bukan sahaja di Sarawak tetapi di seluruh Malaysia demi melindungi hak Orang Asal di Negara yang kita cintai ini.

Hasil daripada perbincangan tersebut, kami telah mengenal pasti isu dan masalah yang sedang kami hadapi seperti berikut:

1. Kawasan Tanah Adat kami diceroboh oleh syarikat-syarikat swasta untuk menjalankan aktiviti-aktiviti pembalakan, perladangan komersial secara besar-besaran dan pembangunan-pembangunan yang lain tanpa terlebih dahulu mendapat izin dan persetujuan dari kami;

2. Pencerobohan oleh syarikat-syarikat swasta tersebut telah melanggar adat, budaya dan tatasusila kaum masyarakat kami. Syarikat-syarikat tersebut juga tidak menghormati Hak Adat kami dan telah mencabuli hak tanah NCR kami terutamanya ke atas “Pulau” dan “Pemakai Menoa” kami;

3. Kerajaan Negeri Sarawak sering kali mengeluarkan “Provisional Lease” dan lesen pembalakan sebarangan kepada syarikat-syarikat swasta yang melibatkan kawasan Tanah Adat kami tanpa terlebih dahulu memaklum dan mendapat keizinan bebas kami (without our free prior informed consent);

4. Tempoh 60 hari daripada tarikh warta dikeluarkan oleh Kerajaan Negeri kepada masyarakat kami untuk mengemukakan tuntutan pampasan ganti-rugi terhadap harta-benda kami sekiranya Tanah Adat kami diambil milik /dihapus (acquired) oleh Kerajaan Negeri adalah terlalu singkat dan warta tersebut tidak tersebar ke semua lapisan masyarakat kami;

5. Pampasan yang kami terima daripada Kerajaan Negeri jika Tanah Adat kami diambil milik oleh Kerajaan adalah hanya untuk harta-benda dan tanaman yang terdapat di atas Tanah Adat kami dan tidak termasuk nilai sebenar tanah tersebut. Pampasan yang diterima untuk harta-benda dan tanaman kami juga tidak setimpal dengan nilai pasaran terkini;

6. Kebanyakkan Tanah Adat kami tidak mempunyai rekod atau dokumen rasmi yang mengesahkan bahawa Tanah Adat yang kami duduki adalah hak milik kami. Kerajaan Negeri tidak menjalankan survei pemetaan ke atas sempadan kawasan Tanah Adat kami oleh itu sering terjadi konflik di antara pihak kami dengan syarikat-syarikat swasta;

7. Akibat daripada aktiviti-aktiviti pembalakan, perladangan dan industri-industri ekstraktif yang dilaksanakan di atas Tanah Adat kami maka terjadinya kerosakkan terhadap tanaman-tanaman serta harta benda kami. Pencemaran alam sekitar juga sering berlaku, contohnya berlakunya tanah runtuh, air sungai menjadi keruh dan cetek akibat lumpur lalu mengakibatkan banjir dan serta menjejaskan sumber air minuman kami.

Dengan Kenyataan ini kami mengesa SUHAKAM untuk meyarankan Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri Sarawak untuk:

1. melindungi Hak Adat (NCR) dan hak-hak kami di atas tanah adat serta sumber daya kami dengan meminda Seksyen 5(3) Kanun Tanah Sarawak (Sarawak Land Code) berkenaan dengan penghapusan Hak Adat masyarakat Orang Asal ke atas Tanah Adat untuk tujuan umum di mana sebelum hak masyarakat orang asal ke atas Tanah Adat dihapuskan suatu sesi dialog harus diadakan dengan masyarakat yang terlibat;

2. menjalan survei pemetaan dan merekodkan semua tanah NCR masyarakat Orang Asal di Sarawak serta memberikan dokumen rasmi yang mengesahkan hak milik Orang Asal ke atas Tanah Adat, dengan ini, konflik tentang kawasan dan hak-hak tanah antara masyarakat orang asal dan kerajaan dapat di atasi;

3. menghentikan pengeluaran “provisional lease” dan lesen pembalakan secara sebarangan kepada syarikat-syarikat perladangan dan pembalakan yang melibatkan kawasan tanah NCR kami sehingga survei pemetaan dapat dilaksanakan untuk menentukkan lokasi dan keluasan “Provisional Lease” dan lesan balak tersebut dan mengeluarkannya daripada Tanah Adat kami sekiranya didapati telah memasuki kawasan tersebut;

4. mengarahkan syarikat-syarikat swasta yang beroperasi dalam kawasan Tanah Adat kami untuk menghentikan kegiatan mereka dengan segera sehingga pertikaian hak ke atas tanah tersebut diselesaikan;

5. menghapuskan tempoh 60 hari untuk warta kerajaan yang mewartakan pengambilan hak milik Tanah Adat kepada Tanah Kerajaan dan sebaliknya mengadakan perbincangan dengan semua pemilik tanah yang terlibat sehingga sebuah penyelesaian dipersetujui oleh semua pihak;

6. mengumum dan mengedar salinan warta kerajaan tentang projek atau rancangan kerajaan yang berkaitan dengan hak NCR kami kepada tiap-tiap rumah panjang/kampung di kawasan yang terlibat/terjejas oleh warta tersebut;

7. memberitahu dan mengadakan perjumpaan dengan semua lapisan masyarakat rumah panjang/kampung mengenai perancangan pembangunan tanah adat di kawasan kami, seterusnya menghormati segala keputusan yang diambil oleh masyarakat kami;

8. membayar pampasan untuk Tanah Adat yang diambil milik oleh kerajaan yang setimpal dengan nilai pasaran terkini dan tidak terhad kepada tanam-tanaman dan harta-benda di atas tanah tetapi termasuk nilai sebenar tanah tersebut;

9. mengubal dan meminda undang-undang yang melibatkan hak masyarakat Orang Asal supaya ia mesra Orang Asal serta menyokong undang-undang adat masyarakat Orang Asal demi memperkukuhkan hak mereka dan bukannya menghakis hak tersebut;

10. meminda Kanun Tanah Sarawak untuk khususnya memasuki “pulau”, “temuda” dan “pemakai menoa” di bawah definisi Tanah Adat Orang Asal (Native Customary Land) di bawah Seksyen 2 Kanun tersebut;

11. meminda Bahagian IV “Practice of Land Surveyors ETC.” Seksyen 17 Ordinan Jurukur Tanah (Land Surveyors Ordinance) yang mengatakan “without prejudice to Section 104 of the Code, no person shall unless he is a land surveyor” dengan “Nothing in this Ordinance shall affect the righ of any person, not being a land surveyor to undertake surveys other than title surveys”.

12. menubuhkan suatu pesuruhanjaya bebas khas (National Native Land Commission) untuk mengendali hal-hal dan menyelesaikan isu-isu yang melibatkan hak masyarakat Orang Asal di Malaysia.

Maka kami dengan sebulat suara menyatakan sokongan kami ke atas usaha yang diambil untuk menyelesaikan isu-isu dan masalah-masalah kami seperti di atas:

Nama/Persatuan:

1. Jetli Jelian
Persatuan Kebajikan Masyarakat Nanga Tada (PKMNT), Kanowit

2. Usang Ak Labit
Persatuan Gerempong Anembiak Pelugau (GAP), Balingian

3. Nyalau Ak Geli
Sarawak Dayak Iban Association (SADIA)

4. Bangau Ak Panggai
Persatuan Gerempong Rakyat Ulu Balingian – Ai Tepus (GERUBAT)

5. TR. Siba Ak Bunsu
Jaringan Tanah Hak Adat Bangsa Asal Sarawak (TAHABAS)

6. TR. Banyang Ak Ramai
ADC Rumah Banyang & Rumah Agam, Bintulu

7. Ibi Ak Uding
Sarawak Dayak Iban Association (SADIA), Kpg. Merakai, Serian

8. Unus Ak Kalom
Sarawak Dayak Iban Association (SADIA), Kpg. Sebuyau, Simunjan

9. Limi Ak Kundi
Melikin Bukar Sadong Association (MEBUSA), Kpg. Pa’on Gahat, Serian

10. TR. Christopher Ak Ambu
Strap Ulu Land Development Action Committee (SULDAC), Sri Aman

11. Masa Ak Nangkai
Strap Ulu Land Development Action Committee (SULDAC), Sri Aman

12. Jacob Ak Imang
Strap Ulu Land Development Action Committee (SULDAC), Sri Aman

13. Anthony Belon
Strap Ulu Land Development Action Committee (SULDAC), Sri Aman

14. TR. Engkana Ak Talap
Strap Ulu Land Development Action Committee (SULDAC), Sri Aman

15. Maurice Ak Aben
Persatuan Kebajikan Masyarakat Nanga Tada (PKMNT), Kanowit

16. Jesus Robin Ak Timboo
Persatuan Masyarakat Sungai Gelasah – Suai, Suai

17. Francis Ak Imban
Persatuan Masyarakat Iban Bong-Teru, Tinjar, Baram (BICA)

18. Pauli bin Amus
Kpg. Hilir Meludam, Betong

19. Kathleen Supang
Kpg. Abok, Pantu, Sri Aman

20. Walter Chambers Najod

21. Alias Bon Ak Ulat
Persatuan Rumah Ulat, Sungai Manong, Niah

22. Jeron Ak Loben
SADDA, Bau

23. Bihai Ak Nyah
JKKK Krokong, Bau

Hakikat NCR

Sumber: Asas Tanah NCR Kayan Kenyah Diperjadikan: Adet Kayan Kenyah 1994, Seksyen 84
Oleh: Temenggong Pahang Deng Anyi.

Clause 23: …..Hakikatnya, sejak tahun 1970 memang Ketua Masyarakat Kayan Kenyah sudah berkali-kali dan bermati-matian momohon Kerajaan menyukat tanah dan memohon surat-surat yang perlu. Kerajaan selalu menjawab tidak perlu memberi surat tanah temuda. Dengan alasan tanah NCR tidak boleh diambil oleh orang lain kerana ia diiktiraf oleh kerajaan. Kebun-kebun adalah sebagai geran tanah kamu yang di pedalaman. Kampung kamu sudah beratus tahun berada di sana itulah sebagai bukti dan geran tanah kamu katanya. Tetapi yang terjadi sekarang kompeni tidak peduli. Apabila tuntutan dan permintaan orang tempatan tidak ditunai dan tidak dipedulikan oleh kompeni, terpaksalah mereka mengambil tindakan Undang-Undang, malah juga melanggar undang-undang bagi meneggakan keadilan serta menuntut hak mereka. Perkara ini harus diberi perhatian sewajarnya oleh pihak kerajaan dan mempastikan masyarakat kami tidak ditindas, disamping hak kami wajib dihormati.